Canlılar hücrelerden meydana gelir, hücrelerin temelini de proteinler oluşturur. Proteinler temel olarak vücutta yapım ve onarımdan sorumludur. İnsan vücudundaki proteinler yaklaşık 20 kadar amino asidin farklı düzenlerde birleşmesi ile oluşan karmaşık organik yapılardır. Amino asitler insan vücudunda sentezlenmiyorsa esansiyel amino asitler, sentezleniyorsa esansiyel olmayan amino asitler olarak adlandırılır. Vücutta sentezlenemeyen amino asitlerin besinler yolu ile vücuda alınması gerekir.
Proteinler vücut için çok önemli bileşenlerdir. Vücudumuzun yapı taşları hücrelerdir ve hücrelerin temelini proteinler oluşturur. Proteinler; vücudun büyümesi, gelişmesi, yaraların iyileşmesi, çeşitli maddelerin sindirim ve sentezi, sıvı dengesinin sağlanması, bağışıklık sisteminin çalışması, zeka gelişimi, hormon ve enzimlerin üretilmesi ve azot dengesinin sağlanması gibi bir çok hayati mekanizmada önemi bir rol oynar.
Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi EFSA, 2012 yılında yaptığı değerlendirme sonrasında yetişkinler için günlük ortalama protein ihtiyacını 0,66 gram x kg cinsinden vücut ağırlığı şeklinde hesaplamıştır. Buna göre 65 kg ağırlığında bir bireyin günlük olarak tüketmesi gereken protein miktarı 42,9 gram olmaktadır.
En önemli protein kaynakları üzerinde yapılan analizlere göre 100 gram kırmızı ette 20-33 gram, tavuk etinde 22-37 gram, balıkta 15-25 gram, yumurtada ise 11-13 gram protein bulunmaktadır. Süt ürünlerine bakıldığında, 100 gram sert peynirde 27-34, yumuşak peynirlerde 12-28, süt ve yoğurt gibi ürünlerde 2-6 gram protein bulunur. Diğer gıdalara bakıldığında ise, 100 gram sebzede 1-5 gram, baklagillerde 4-14 gram, kuru yemiş ve tohumlarda 8-29 gram, ekmekte 6-13 gram protein yer almaktadır.
Gıda ve içeceklerden alınan proteinlerin miktarları gibi sindirilebilirlikleri de farklıdır. Hayvansal proteinlerin protein sindirilebilirliğine göre düzeltilmiş amino asit skorları (PD-CAAS) 1’in üzerindeyken bitkisel kaynaklarda bu skor 0,5’e kadar düşebilmektedir. Ayrıca bazı aminoasitler bitkisel kaynaklardan yeterince alınamamaktadır. Bu nedenle, uygun çeşit ve yeterlilikte aminoasidin alınabilmesi için günlük ya da en azından haftalık beslenmenin mümkün olduğunca farklı kaynaklar üzerine dağıtılması gerektiği ifade edilmektedir.
